مقدمه
اگر بگويم قدرت و ريشة توبه، همپاي پاي گذاري آدمي بر روي كره خاكي است و عمري به درازاي حيات بشري دارد مي‌توان ادعا كرد، قلم را به مبالغه نياورده‌‌ايم.
توبه را نه تنها از ديدگاهي صرفاً ديني و مذهبي، بلكه از منظر انساني و عرفي نيز مي‌توان به نظاره نشست. چرا كه آدمي در گذرگاه زمان با صرف نظر از جامعه‌اي كه به آن تعلق دارد و با قطع نظر از آداب و رسوم «سنت‌ها» اعتقادات و گرايشات فردي و اجتماعي عدول و احتراز و حتي انزجار از آنچه گذشته است و دوري از آنچه كه با ارزيابي و سنجش‌هاي آدمي در حال انطباق نمي‌يابد، امري بديهي و واقعيت مكرر است.
از سوي ديگر بازسازي جامعه بر مبناي معيارهاي اسلامي و انساني بدون بازسازي رفتار و شخصيت اعضاي آن و بدون تربيت و اصلاح افراد امري غيرممكن و دور از واقعيت به نظر مي‌رسد. در قلمرو اجتماع،‌ با اشخاصي كه بر مبناي ارزشهاي غلط تربيت شده و با آن خو گرفته اند، نمي توان جامعه‌اي سالم بنا كرد، لذا آمادگي و قابليت و سلامت افراد از شرايط اوليه يك اجتماع سالم است.
توبه مي‌تواند به عنوان بهترين روش در جهت نظارت بر خود و بازسازي خويش بر مبناي ارزشهاي الهي و انساني ايفاي نقش نمايد و شخصيت و رفتار انسان را طوري تغيير دهد كه دگربار به سمت گناهان سوق پيدا نكند و همين امر در نهايت به اصلاح و تربيت فرد كه هسته اوليه اصلاح ساختار جامعه است منجر شود.
گفتار اول: تعريف توبه
1-1- تعريف لغوي
توبه از ماده «توب» مي‌باشد: «توب‌»، «توبه» «متاب» همه به معني رجوع و برگشتن مي‌باشد. در قاموس و صحاح و اقرب الموارد ، قيد معصيت را اضافه كرده و گفته‌اند: رجوع از معصيت ولي رجوع مطلق صحيح است زيرا اين درباره خداي تعالي نيز بكار رفته و در او رجوع از معصيت معني ندارد. معناي توبه در زبان فارسي اگر چه تفاوتي با معناي توبه در زبان اصلي خويش ندارد ولي با عنايت به توانايي‌ها و چگونگي دستور زبان فارسي مشتقات بسياري از آن در فارسي ساخته و امروزه كاربرد بيشماري دارند.
مصادر مركبي چون «توبه دادن» «توبه شكستن» «توبه كار» «توبه كردن» از آن جمله‌اند. در اين زبان از همين ريشه حاصل مصدر «توبه‌گري» و «توبه كاري» به كار برده مي‌شود.
در شعر و ادب عرفاني فارسي زبانان توبه از واژه‌هاي پربسامدي است كه در آثار ادباء و شعراء از قرون نخستين تا امروز جلوه مي نمايد.
1-2- تعريف اصطلاحي
بر اساس تعريفي كه از توبه به عمل آمده است توبه عبارت است از «بازگشت از گناه و پشيمان شدن از نافرماني خدا» اركان اصلي آن سه چيز است: 1) علم به اينكه در گذشته نافرماني خدا نمود. 2) پشيمان شدن از آن عمل 3) تصميم به ترك آن در آينده و جبران گذشته. ترمينولوژي توبه را به ندامت از گناه دانسته است . بديهي است صحبت از گناه و نافرماني خدا و پرداختن به موضوعاتي نظير آثار ثبوتي گناه مثل عذاب اخروي و . . . در علم حقوق شايد وجهي نداشته باشد. با اين همه مشاهده كرديد در تعاريف فوق از چنين واژه‌ ها و عباراتي استفاده شده است كه نشان دهندة‌ تأثيرپذيري حقوق وضعي از حقوق اسلامي در اين مورد است.

عنوان صفحه

مقدمه. 1

فصل اول: کلیات

گفتار اول: تعریف توبه.............. 2

1-1- تعريف لغوی.. 2

1-2- تعريف اصطلاحي........... 2

گفتار دوم: پیشینه و اهداف تحقیق............. 4

2-1- پیشینه تحقیق.. 4

2-2- اهداف تحقیق. 4

2-3- سئوال تحقیق. 5

2-4- فرضیه ی تحقیق............. 5

فصل دوم: شرایط و اهمیت توبه

گفتار اول: شرایط پذیرش توبه.. 8

1-1- توبه یکی از روشهای قران در روان درمانی..... 11

1-2- اهمیت توبه.... 13

گفتار دوم: عدم پذيرش توبه اي از افراد ... 14

2-1-مشرف به موت .............. 14

2-2-كفار 15

گفتار سوم: اثر توبه .. 16

3-1- آثار ثبوتي توبه ............. 17

3-2- آثار اثباتي توبه............... 17

3-2-1- سقوط مجازات ........ 17

3-2-2- قبول شهادت ............ 18

3-2-3- عفو امام ... 19

گفتار چهارم:كيفيت احراز توبه با ملاحظه قواعد عمومي ........... 20

4-1- علم قاضي و توبه .......... 21

4-1-1-توبه قبل از علم قاضي ............... 26

4-1-2- توبه بعد از علم قاضي .............. 30

4-2- مرور زمان و توبه .......... 32

4-2-1- تبيين نظری موضوع .. 34

فصل سوم: كيفيت توبه در مجازات‌ها

گفتار اول: نقش توبه در حدود . 38

1-1- توبه قبل از دستگيري و اثبات جرم. 38

1-2- توبه بعد از اقرار به جرم. 39

1-3- توبه بعد از اثبات جرم با شهادت شهود........... 40

1-4-زنا.. 41

1-5- لواط ............. 43

1-6- مساحقه.......... 44

1-7-شرب خمر...... 45

1-8- قوادي............ 47

1-9- سرقت........... 47

1-10- قذف........... 48

1-11- محاربه........ 49

گفتار دوم: توبه در تعزيرات ..... 53

2-1- تعريف تعزير و اقسام آن. 54

2-1-1- تعريف تعزير............. 54

2-1-1-1- تعريف لغوي......... 54

2-1-1-2- تعريف اصطلاحي. 55

2-1-2- اقسام تعزير از نظر قانونگذار..... 56

2-1-3- تأثير توبه در سقوط مجازات‌هاي تعزيري .. 57

2-1-4- بررسي فقهي تأثير توبه ............. 58

2-1-4-1- مرتد..... 58

2-1-4-2- ساب النبي............ 59

2-1-4-3- ساحر .................. 59

2-1-4-4- آكل الربا.............. 60

2-1-4-5-زنديق.... 60

2-1-4-6-مكتسل الصلوه ..... 61

2-1-5- بررسي مواد قانوني ناظر به توبه در تعزيرات ............. 61

2-1-5-1- توبه در جرايم عليه امنيت داخلي و خارجي موضوع مادة‌512............... 61

2-1-5-2- توبه در جرايم عليه آسايش عمومي موضوع ماده 521.......... 66

گفتار سوم: تاثیر توبه در مجازات های منجر به قصاص و دیات.. 72

1-3- تأثير توبه در جرايم منجر به قصاص............... 72

3-2- تأثير توبه در جرايم منجر به ديات . 73

پیشنهادات 76

فهرست منابع ............. 77